🌐 Add Turkish translation for `docs/tr/docs/tutorial/path-params.md` (#11073)

docs/tr/docs/tutorial/path-params.md

@@ -0,0 +1,254 @@
+# Yol Parametreleri
+
+Yol "parametrelerini" veya "değişkenlerini" Python <abbr title="String Biçimleme: Format String">string biçimlemede</abbr> kullanılan sözdizimi ile tanımlayabilirsiniz.
+
+```Python hl_lines="6-7"
+{!../../../docs_src/path_params/tutorial001.py!}
+```
+
+Yol parametresi olan `item_id`'nin değeri, fonksiyonunuza `item_id` argümanı olarak aktarılacaktır.
+
+Eğer bu örneği çalıştırıp <a href="http://127.0.0.1:8000/items/foo" class="external-link" target="_blank">http://127.0.0.1:8000/items/foo</a> sayfasına giderseniz, şöyle bir çıktı ile karşılaşırsınız:
+
+```JSON
+{"item_id":"foo"}
+```
+
+## Tip İçeren Yol Parametreleri
+
+Standart Python tip belirteçlerini kullanarak yol parametresinin tipini fonksiyonun içerisinde tanımlayabilirsiniz.
+
+```Python hl_lines="7"
+{!../../../docs_src/path_params/tutorial002.py!}
+```
+
+Bu durumda, `item_id` bir `int` olarak tanımlanacaktır.
+
+!!! check "Ek bilgi"
+    Bu sayede, fonksiyon içerisinde hata denetimi, kod tamamlama gibi konularda editör desteğine kavuşacaksınız.
+
+## Veri <abbr title="Dönüşüm: serialization, parsing ve marshalling olarak da biliniyor">Dönüşümü</abbr>
+
+Eğer bu örneği çalıştırıp tarayıcınızda <a href="http://127.0.0.1:8000/items/3" class="external-link" target="_blank">http://127.0.0.1:8000/items/3</a> sayfasını açarsanız, şöyle bir yanıt ile karşılaşırsınız:
+
+```JSON
+{"item_id":3}
+```
+
+!!! check "Ek bilgi"
+    Dikkatinizi çekerim ki, fonksiyonunuzun aldığı (ve döndürdüğü) değer olan `3` bir string `"3"` değil aksine bir Python `int`'idir.
+
+    Bu tanımlamayla birlikte, **FastAPI** size otomatik istek <abbr title="HTTP isteği ile birlikte gelen string'i Python verisine dönüştürme">"ayrıştırma"</abbr> özelliği sağlar.
+
+## Veri Doğrulama
+
+Eğer tarayıcınızda <a href="http://127.0.0.1:8000/items/foo" class="external-link" target="_blank">http://127.0.0.1:8000/items/foo</a> sayfasını açarsanız, şuna benzer güzel bir HTTP hatası ile karşılaşırsınız:
+
+```JSON
+{
+  "detail": [
+    {
+      "type": "int_parsing",
+      "loc": [
+        "path",
+        "item_id"
+      ],
+      "msg": "Input should be a valid integer, unable to parse string as an integer",
+      "input": "foo",
+      "url": "https://errors.pydantic.dev/2.1/v/int_parsing"
+    }
+  ]
+}
+```
+
+Çünkü burada `item_id` yol parametresi `int` tipinde bir değer beklerken `"foo"` yani `string` tipinde bir değer almıştı.
+
+Aynı hata <a href="http://127.0.0.1:8000/items/4.2" class="external-link" target="_blank">http://127.0.0.1:8000/items/4.2</a> sayfasında olduğu gibi `int` yerine `float` bir değer verseydik de ortaya çıkardı.
+
+!!! check "Ek bilgi"
+    Böylece, aynı Python tip tanımlaması ile birlikte, **FastAPI** veri doğrulama özelliği sağlar.
+
+    Dikkatinizi çekerim ki, karşılaştığınız hata, doğrulamanın geçersiz olduğu mutlak noktayı da açık bir şekilde belirtiyor.
+
+    Bu özellik, API'ınızla iletişime geçen kodu geliştirirken ve ayıklarken inanılmaz derecede yararlı olacaktır.
+
+## Dokümantasyon
+
+Ayrıca, tarayıcınızı <a href="http://127.0.0.1:8000/docs" class="external-link" target="_blank">http://127.0.0.1:8000/docs</a> adresinde açarsanız, aşağıdaki gibi otomatik ve interaktif bir API dökümantasyonu ile karşılaşırsınız:
+
+<img src="/img/tutorial/path-params/image01.png">
+
+!!! check "Ek bilgi"
+    Üstelik, sadece aynı Python tip tanımlaması ile, **FastAPI** size otomatik ve interaktif (Swagger UI ile entegre) bir dokümantasyon sağlar.
+
+    Dikkatinizi çekerim ki, yol parametresi integer olarak tanımlanmıştır.
+
+## Standartlara Dayalı Avantajlar, Alternatif Dokümantasyon
+
+Oluşturulan şema <a href="https://github.com/OAI/OpenAPI-Specification/blob/master/versions/3.1.0.md" class="external-link" target="_blank">OpenAPI</a> standardına uygun olduğu için birçok uyumlu araç mevcuttur.
+
+Bu sayede, **FastAPI**'ın bizzat kendisi <a href="http://127.0.0.1:8000/redoc" class="external-link" target="_blank">http://127.0.0.1:8000/redoc</a> sayfasından erişebileceğiniz alternatif (ReDoc kullanan) bir API dokümantasyonu sağlar:
+
+<img src="/img/tutorial/path-params/image02.png">
+
+Aynı şekilde, farklı diller için kod türetme araçları da dahil olmak üzere çok sayıda uyumlu araç bulunur.
+
+## Pydantic
+
+Tüm veri doğrulamaları <a href="https://pydantic-docs.helpmanual.io/" class="external-link" target="_blank">Pydantic</a> tarafından arka planda gerçekleştirilir, bu sayede tüm avantajlardan faydalanabilirsiniz. Böylece, emin ellerde olduğunuzu hissedebilirsiniz.
+
+Aynı tip tanımlamalarını `str`, `float`, `bool` ve diğer karmaşık veri tipleri ile kullanma imkanınız vardır.
+
+Bunlardan birkaçı, bu eğitimin ileriki bölümlerinde irdelenmiştir.
+
+## Sıralama Önem Arz Eder
+
+*Yol operasyonları* tasarlarken sabit yol barındıran durumlar ile karşılaşabilirsiniz.
+
+Farz edelim ki `/users/me` yolu geçerli kullanıcı hakkında bilgi almak için kullanılıyor olsun.
+
+Benzer şekilde `/users/{user_id}` gibi tanımlanmış ve belirli bir kullanıcı hakkında veri almak için kullanıcının ID bilgisini kullanan bir yolunuz da mevcut olabilir.
+
+*Yol operasyonları* sıralı bir şekilde gözden geçirildiğinden dolayı `/users/me` yolunun `/users/{user_id}` yolundan önce tanımlanmış olmasından emin olmanız gerekmektedir:
+
+```Python hl_lines="6  11"
+{!../../../docs_src/path_params/tutorial003.py!}
+```
+
+Aksi halde, `/users/{user_id}` yolu `"me"` değerinin `user_id` parametresi için gönderildiğini "düşünerek" `/users/me` ile de eşleşir.
+
+Benzer şekilde, bir yol operasyonunu yeniden tanımlamanız mümkün değildir:
+
+```Python hl_lines="6  11"
+{!../../../docs_src/path_params/tutorial003b.py!}
+```
+
+Yol, ilk kısım ile eşleştiğinden dolayı her koşulda ilk yol operasyonu kullanılacaktır.
+
+## Ön Tanımlı Değerler
+
+Eğer *yol parametresi* alan bir *yol operasyonunuz* varsa ve alabileceği *yol parametresi* değerlerinin ön tanımlı olmasını istiyorsanız, standart Python <abbr title="Enumeration">`Enum`</abbr> tipini kullanabilirsiniz.
+
+### Bir `Enum` Sınıfı Oluşturalım
+
+`Enum` sınıfını projemize dahil edip `str` ile `Enum` sınıflarını miras alan bir alt sınıf yaratalım.
+
+`str` sınıfı miras alındığından dolayı, API dokümanı, değerlerin `string` tipinde olması gerektiğini anlayabilecek ve doğru bir şekilde işlenecektir.
+
+Sonrasında, sınıf içerisinde, mevcut ve geçerli değerler olacak olan sabit değerli özelliklerini oluşturalım:
+
+```Python hl_lines="1  6-9"
+{!../../../docs_src/path_params/tutorial005.py!}
+```
+
+!!! info "Bilgi"
+    3.4 sürümünden beri <a href="https://docs.python.org/3/library/enum.html" class="external-link" target="_blank">enumerationlar (ya da enumlar) Python'da mevcuttur</a>.
+
+!!! tip "İpucu"
+    Merak ediyorsanız söyleyeyim, "AlexNet", "ResNet" ve "LeNet" isimleri Makine Öğrenmesi <abbr title="Teknik olarak, Derin Öğrenme model mimarileri">modellerini</abbr> temsil eder.
+
+### Bir *Yol Parametresi* Tanımlayalım
+
+Sonrasında, yarattığımız enum sınıfını (`ModelName`) kullanarak tip belirteci aracılığıyla bir *yol parametresi* oluşturalım:
+
+```Python hl_lines="16"
+{!../../../docs_src/path_params/tutorial005.py!}
+```
+
+### Dokümana Göz Atalım
+
+*Yol parametresi* için mevcut değerler ön tanımlı olduğundan dolayı, interaktif döküman onları güzel bir şekilde gösterebilir:
+
+<img src="/img/tutorial/path-params/image03.png">
+
+### Python *Enumerationları* ile Çalışmak
+
+*Yol parametresinin* değeri bir *enumeration üyesi* olacaktır.
+
+#### *Enumeration Üyelerini* Karşılaştıralım
+
+Parametreyi, yarattığınız enum olan `ModelName` içerisindeki *enumeration üyesi* ile karşılaştırabilirsiniz:
+
+```Python hl_lines="17"
+{!../../../docs_src/path_params/tutorial005.py!}
+```
+
+#### *Enumeration Değerini* Edinelim
+
+`model_name.value` veya genel olarak `your_enum_member.value` tanımlarını kullanarak (bu durumda bir `str` olan) gerçek değere ulaşabilirsiniz:
+
+```Python hl_lines="20"
+{!../../../docs_src/path_params/tutorial005.py!}
+```
+
+!!! tip "İpucu"
+    `"lenet"` değerine `ModelName.lenet.value` tanımı ile de ulaşabilirsiniz.
+
+#### *Enumeration Üyelerini* Döndürelim
+
+JSON gövdesine (örneğin bir `dict`) gömülü olsalar bile *yol operasyonundaki* *enum üyelerini* döndürebilirsiniz.
+
+Bu üyeler istemciye iletilmeden önce kendilerine karşılık gelen değerlerine (bu durumda string) dönüştürüleceklerdir:
+
+```Python hl_lines="18  21  23"
+{!../../../docs_src/path_params/tutorial005.py!}
+```
+
+İstemci tarafında şuna benzer bir JSON yanıtı ile karşılaşırsınız:
+
+```JSON
+{
+  "model_name": "alexnet",
+  "message": "Deep Learning FTW!"
+}
+```
+
+## Yol İçeren Yol Parametreleri
+
+Farz edelim ki elinizde `/files/{file_path}` isminde bir *yol operasyonu* var.
+
+Fakat `file_path` değerinin `home/johndoe/myfile.txt` gibi bir *yol* barındırmasını istiyorsunuz.
+
+Sonuç olarak, oluşturmak istediğin URL `/files/home/johndoe/myfile.txt` gibi bir şey olacaktır.
+
+### OpenAPI Desteği
+
+Test etmesi ve tanımlaması zor senaryolara sebebiyet vereceğinden dolayı OpenAPI, *yol* barındıran *yol parametrelerini* tanımlayacak bir çözüm sunmuyor.
+
+Ancak bunu, Starlette kütüphanesinin dahili araçlarından birini kullanarak **FastAPI**'da gerçekleştirebilirsiniz.
+
+Parametrenin bir yol içermesi gerektiğini belirten herhangi bir doküman eklemememize rağmen dokümanlar yine de çalışacaktır.
+
+### Yol Dönüştürücü
+
+Direkt olarak Starlette kütüphanesinden gelen bir opsiyon sayesinde aşağıdaki gibi *yol* içeren bir *yol parametresi* bağlantısı tanımlayabilirsiniz:
+
+```
+/files/{file_path:path}
+```
+
+Bu durumda, parametrenin adı `file_path` olacaktır ve son kısım olan `:path` kısmı, parametrenin herhangi bir *yol* ile eşleşmesi gerektiğini belirtecektir.
+
+Böylece şunun gibi bir kullanım yapabilirsiniz:
+
+```Python hl_lines="6"
+{!../../../docs_src/path_params/tutorial004.py!}
+```
+
+!!! tip "İpucu"
+    Parametrenin başında `/home/johndoe/myfile.txt` yolunda olduğu gibi (`/`) işareti ile birlikte kullanmanız gerektiği durumlar olabilir.
+
+    Bu durumda, URL, `files` ile `home` arasında iki eğik çizgiye (`//`) sahip olup `/files//home/johndoe/myfile.txt` gibi gözükecektir.
+
+## Özet
+
+**FastAPI** ile kısa, sezgisel ve standart Python tip tanımlamaları kullanarak şunları elde edersiniz:
+
+* Editör desteği: hata denetimi, otomatik tamamlama, vb.
+* Veri "<abbr title="HTTP isteği ile birlikte gelen string'i Python verisine dönüştürme">dönüştürme</abbr>"
+* Veri doğrulama
+* API tanımlamaları ve otomatik dokümantasyon
+
+Ve sadece, bunları bir kez tanımlamanız yeterli.
+
+Diğer frameworkler ile karşılaştırıldığında (ham performans dışında), üstte anlatılan durum muhtemelen **FastAPI**'ın göze çarpan başlıca avantajıdır.